06|07|22 Famine in the Horn of Africa | Current Affairs Lecture by political scientist Haley Swedlund and human geographer Dawit Tesfay Haile
Famine in the Horn of Africa | Current Affairs Lecture by political scientist Haley Swedlund and human geographer Dawit Tesfay Haile | Wednesday, 06 July 2022 | 12.45 – 13.30 hrs | Theatre Hall C, Radboud University | Radboud Reflects and VOX
Announcement - In the Horn of Africa, every 48 seconds someone dies of famine. Yet, this humanitarian disaster is barely highlighted by the media. Why is that? And which role do climate change, COVID and the war in Ukraine play when it comes to famine in Africa? Come and listen political scientist Haley Swedlund and human geographer Dawit Tesfay Haile and deepen your knowledge of this current affair. See full annnouncement below.
Verslag - Hongersnood in de Hoorn van Afrika
Door droogte, de oorlog in Oekraïne, en andere politieke ontwikkelingen heerst er momenteel hongersnood in de Hoorn van Afrika. In het nieuws horen we weinig over deze ramp, ondanks dat het dagelijkse honderden levens eist. In Theaterzaal C organiseerde Radboud Reflects in samenwerking met Vox een actualiteitencollege over deze hongersnood: wat zijn de oorzaken, en wat kunnen we doen om te helpen? Programmamaker Liesbeth Jansen ging hierover in gesprek met politicoloog Haley Swedlund en antropogeograaf Dawit Tesfay Haile.
Een westers frame
Allereerst stelde Jansen aan de sprekers de vraag waarom we de hongersnood niet veel in het nieuws zien terugkomen. Swedlund verklaarde dit aan de hand van de manier waarop hongersnood in Afrika geframed wordt in het westen. ‘Hongersnood wordt vaak gezien als een natuurramp, als iets wat ‘gewoon gebeurt’.’ Dit is een misvatting, benadrukt ze. ‘Hongersnood is gemaakt door de mens, het is een politiek probleem.’ Tesfay Haile sloot zich hierbij aan. Hij stelde daarbij de kanttekening dat het er wel aan ligt, welk nieuws je volgt, of je de hongersnood terug ziet komen. ‘Veel mensen die in Nederland wonen en afkomstig zijn uit de hoorn van Afrika volgen dit nieuws op de voet en organiseren hulpacties’, vertelde hij.
Vervolgens werd de geo-politieke achtergrond van het gebied besproken, die ook in westerse media vaak onderbelicht blijft als het om Afrika gaat. Hoewel ze sterk verschillen, hebben de landen in de hoorn van Afrika een aantal dingen gemeen, stelde Tesfay Haile. ‘Ze liggen in woestijnachtig gebied, zijn allemaal gekoloniseerd geweest en ze worstelen nog met natievorming.’ Daarnaast zijn de landen van groot politiek belang voor de rest van de wereld. Zo vertelde Swedlund dat wel een derde van de olie op de wereld door de Hoorn van Afrika gaat. Een andere reden waarom het gebied van politiek belang is, is dat het na 9/11 werd gezien als de broedplaats van het terrorisme.
Complexe problematiek
Hierna werd er besproken wat er gedaan kan worden om de hongersnood op te lossen en mensen in de regio te helpen. Jansen stelde de sprekers de vraag hoe het kan dat er nog maar een fractie van de benodigde gelden voor noodhulp is opgehaald. Om die vraag te beantwoorden, maakte Swedlund eerst een verschil tussen humanitaire hulp en ontwikkelingshulp. ‘Deze twee overlappen, maar humanitaire hulp gaat om noodhulp als voedselpakketten sturen. Het is enkel een korte termijn oplossing. Ontwikkelingshulp betreft de langere termijn.’ De reden dat er zo weinig geld opgehaald is voor humanitaire hulp in het gebied, heeft volgens haar te maken met de oorlog in Oekraïne. ‘De oorlog heeft de aandacht verschoven, zowel van mensen als van overheden.’
Tesfay Haile legde vervolgens uit dat hulp complex is, omdat er in ieder land in de regio iets anders moet gebeuren om de hongersnood op te lossen. Hoewel de regio veel overeenkomsten heeft, zijn er namelijk ook tal van verschillen, benadrukte hij. ‘In Somaliland, bijvoorbeeld, is duidelijk de oorlog in Oekraïne de oorzaak van de ramp. Zij importeren bijna al hun graan uit Rusland.’ Een oplossing zou daar zijn dat het land graan van diversere bronnen gaat krijgen. Op andere plekken in de Hoorn ligt de nadruk echter bij andere problemen, zo spelen in Eritrea en Ethiopië de daden van de eigen overheid een grote rol in de hongersnood, lichtte de geograaf toe.
De sprekers concludeerden dat het oplossen van de hongersnood zeer complex is, en geen kwestie van enkel humanitaire hulp. ‘We kunnen wel zeggen dat mensen samen moeten werken om het op te lossen, maar er zijn zo veel belanghebbende groepen waarvan er veel niet met elkaar kunnen opschieten, dat dit niet zomaar gebeurt.’ Het enige wat wij zouden kunnen doen, stelde ze, is aan politici duidelijk maken dat we om deze problemen geven. ‘Alleen als overheden weten dat inwoners willen dat er iets gebeurt, dan gebeurt er iets.’
Uitwisselingen en stereotypes
Tot slot beantwoordden de sprekers vragen uit het publiek. Naar aanleiding hiervan werd gesproken over het belang van contacten tussen universiteiten in het westen en Afrika. Met name Swedlund benadrukte dat het van belang is dat ook de Radboud Universiteit zich inzet om uitwisselingen te organiseren tussen studenten in Nederland en Afrika.
Vervolgens werd er gesproken over hoe we stereotypes van Afrika die in het westen heersen, kunnen weerleggen. Tesfay Haile stelde vooral de structurele problemen die hieraan ten grondslag liggen op te willen lossen. ‘Mijn droomoplossing zou zijn dat Afrika transformeert zoals China getransformeerd is.’ Swedlund besprak op meer persoonlijk niveau hoe zij van dag tot dag probeert dit beeld bij te stellen. ‘Ik doceer het enige vak op de campus met het woord ‘Afrika’ erin’, vertelde ze. Aan het begin van deze cursus weerlegt ze altijd drie stereotypes over het continent: Afrika als een Lion King-achtig continent zonder mensen, als een continent compleet verwikkeld in oorlog, en als een continent volledig geteisterd door armoede en honger. Swedlund: ‘We moeten continue op onszelf blijven reflecteren wat deze beelden betreft.’
Door Ellen Theuws
Please subscribe to the English or Dutch newsletter and be the first to know about new programming.
Video
Podcast
Announcement
Nederlands volgt Engels.
In the Horn of Africa, every 48 seconds someone dies of famine. Yet, this humanitarian disaster is barely highlighted by the media. Why is that? And which role do climate change, COVID and the war in Ukraine play when it comes to famine in Africa? Come and listen political scientist Haley Swedlund and human geographer Dawit Tesfay Haile and deepen your knowledge of this current affair.
Drought, Ukraine and COVID
The Horn of Africa is tortured by mass deaths of cattle due to drought. It is disastrous, because many people live of their cattle: for trade, but also for milk and meat. Many people no longer have provisions, and at the same time food prices are high due to the war in Ukraine. NGO’s face the same problem: a lot of wheat and other aid goods were imported from Russia and Ukraine and have increased in price.
Political unwillingness
Recently, NGO’s made an urgent appeal to the G7 and the West to make the necessary 4.4 billion dollars available. Only 2 percent of that amount is collected. According to NGO’s that money is available, but is not spent due to political unwillingness. The world produces enough food for everyone, they claim.
Perspectives
Why do media pay so little attention to this humanitarian disaster? Which role do the international politics play? And what are the prospects for the future? Program manager Liesbeth Jansen will moderate the discussion. Please ask your own questions!
This program is in English.
About the speakers
Haley Swedlund is associate professor International Relations at Radboud University, specialised in Foreign Aid Diplomacy, Donor-Government Relations, Post-Conflict Peacebuilding, Qualitative Methods, Non-Governmental Actors.
Dawit Tesfay Haile is a PhD researcher at the Geography Planning and Environment department of Radboud University. He combines a critical ethnographic approach with archival material to understand contrasting constructions of ‘good migranthood’ (in the past and present).
Current Affairs Lectures Marathon
This Current Affairs Lecture is part of a small Current Affairs Lectures Marathon organized by Radboud Reflects.
Farmers blocking highways, parts of Africa where every 48 seconds someone dies of famine.
There is so much happening in The Netherlands and in the World that, even though so close for the summer break, it is time to let Radboud scientists educate us and deepen our understanding of current affairs. Therefore, Radboud Reflects organizes two of Current Affairs lectures in the same afternoon. Every Current Affaire Lecture takes a half hour followed by a 15 minute question round.
Join the Current Affairs Lectures and listen to Radboud scientists who tell you all about these tumultuous times.
See also the review of the (Dutch) Current Affairs Lectures prior to this one: Communicatie en boerenprotesten | Actualiteitencollege met communicatiedeskundige Noelle Aarts en empirisch politicoloog Koen Vossen
Woensdag 6 juli 2022 | 12.00 - 12.45 uur| Theaterzaal C, Radboud Universiteit
NEDERLANDS
Iedere 48 seconden sterft in de Hoorn van Afrika iemand aan ondervoeding. Toch is deze humanitaire ramp in onder meer Ethiopië, Kenia en Somalië nauwelijks in het nieuws. Hoe komt dat? En welke rol spelen de klimaatveranderingen, corona en de oorlog in Oekraïne bij de honger in Afrika? Kom luisteren naar politicoloog Haley Swedlund en sociaal geograaf Dawit Tesfay Haileen verdiep je kennis van de actualiteit.
Droogte, Oekraïne en corona
De Hoorn van Afrika wordt geteisterd door een massale veesterfte als gevolg van droogte. En dat is desastreus, want veel mensen leven van hun vee: voor handel, maar ook voor melk en vlees. Veel mensen zijn door hun reserves heen, en tegelijkertijd stijgen de voedselprijzen door de oorlog in Oekraïne. Tegelijkertijd hebben hulporganisaties hetzelfde probleem: veel tarwe en andere hulpgoederen kwamen uit Rusland en de Oekraïne, en zijn veel duurder geworden.
Politieke onwil
Recent deden hulporganisaties een dringende oproep aan de G7 en het Westen om de benodigde 4,4 miljard dollar beschikbaar te stellen. Daarvan is nog slechts 2 procent bijeengebracht. Dat komt volgens hulporganisaties niet omdat het geld er niet is, maar het wijst op een gebrek aan politieke wil. De wereld, stellen zij, produceert voldoende voedsel om iedereen te voeden.
Pespectieven
Waarom is er in de media niet meer aandacht voor deze humanitaire ramp? Welke rol speelt de internationale politiek? En welk perspectief is er voor de toekomst? Programmamaker Liesbeth Jansen gaat over deze en aanverwante vragen in gesprek met religiewetenschapper Habtom Yohannes. Stel ook je eigen vragen!
De voertaal is Engels.
Over de spreker
Haley Swedlund is universitair hoofddocent Internationale betrekkingen aan de Radboud Universiteit.
Dawit Tesfay Haile is promovendus Sociale Geografie aan de Radboud Universiteit.
Actualiteitencolleges-marathon
Dit Actualiteitencollege is onderdeel van een kleine Actualiteitencolleges-marathon van Radboud Reflects.
Boeren die snelwegen blokkeren, delen van Afrika waar iedere 48 seconde iemand van honger sterft.
Er is zoveel gaande in Nederland en in de wereld dat het, ook vlak voor de zomerstop, tijd is voor duiding en verdieping door Radboudwetenschappers. Daarom organiseert Radboud Reflects een aantal Actualiteitencolleges achter elkaar. Elk Actualiteitencollege duurt een half uur en er is daarna een kwartier tijd voor vragen.
Sluit aan bij een van de Actualiteitencolleges en luister en naar tekst en uitleg bij deze roerige tijden.
Bekijk ook het de terugblik van het voorafgaande Actualiteitencollege: Communicatie en boerenprotesten | Actualiteitencollege met communicatiedeskundige Noelle Aarts en empirisch politicoloog Koen Vossen
Woensdag 6 juli 2022 | 12.00 - 12.45 uur| Theaterzaal C, Radboud Universiteit