Column door Saar Boter

Iedereen vindt er wel wat van, van de klimaatactivisten die de A12 blokkeerden. Natuurlijk is het een goede zaak dat de demonstraties zichtbaar zijn. Ergens op een plaats demonstreren waar niemand last van je heeft, slaat natuurlijk nergens op. Het idee achter de blokkade is ook zeker te verdedigen: we moeten handelen, we hebben geen tijd meer te verliezen.

Maar er zijn ook mensen die, ondanks dat ze het eens zijn met het feit dat de klimaatcrisis een urgent probleem is, kritiek hebben op de handelingen van de activisten. In de reacties van een online artikel wordt beargumenteerd dat de activisten juist meer uitstoot veroorzaken door mensen te dwingen om te rijden. “Dat is wel krom”, aldus deze comment section columnist, “dat is tegen hun eigen principes in.”

Dit is een voorbeeld van een groter probleem dat ik dikwijls tegenkom in discussies over klimaat gerelateerde kwesties. Ik ben iemand die voornamelijk plant-based eet. Omdat vlees eten slecht is voor het milieu. Als ik zeg dat ik echter niet enorm principieel ben, krijg ik vaak commentaar te verduren. Wanneer ik immers een kipnugget steel van mijn vriend, worden hiermee al mijn mooie principes en goede daden tenietgedaan, volgens sommigen.

We hebben te maken met een ‘alles of niets’-mentaliteit, waarbij elke stap de verkeerde richting op zou zijn.

• Leuk dat je geen vlees eet, maar weet je wel hoe slecht het verbouwen van soja is voor de planeet? of
• Goed hoor, dat je vegetariër bent, maar zie ik daar mooie nieuwe leren schoenen? of
• Ja, vegetarisch leer is namelijk van plastic en gaat minder lang mee. Daarnaast is leer slechts een bijproduct. (enzovoort).

In het verhoor naar hoe ver onze principes gaan, lopen we het risico het doel uit het oog te verliezen.

Hoe dit komt dat wij zo denken, moet je niet aan mij vragen, ik ben maar een simpele filosoof met een bachelor, niets meer.

Maar wat ik wel denk mee te kunnen geven is de urgente oproep het bredere perspectief niet te vergeten en ons niet te verliezen in de details. Hoewel het een duidelijk kenmerk is van een crisis dat men het niet eens is over zowel de oorzaak als de oplossing voor het probleem, zit er wel een verschil in moraalridder spelen en een daadwerkelijk verhelderend en verdiepend gesprek hebben over de mogelijkheden die er nog zijn voor ons.
Principes gaan de klimaatcrisis niet redden, structurele bijdragen aan de oplossingen wel.

Column door Saar Boter