Voor Vincent Meelberg kwamen de uitkomsten van de Nationale Studentenenquête 2023 nauwelijks als een verrassing. Daaruit bleek wat volgens hem al langer doorsijpelde: veel studenten weten niet hoe zij in hun toekomstige werkveld de geleerde academische kennis precies moeten inzetten. ‘De kern van hun kritiek was dat ze op academisch niveau veel leren, maar niet exact weten wat ze met die kennis kunnen als ze geen wetenschapper willen worden’, legt hij uit. Een signaal dat Meelberg en zijn universitaire onderwijscollega’s aan het denken zette. ‘We wilden studenten graag tegemoet treden, zonder teveel op het hbo te gaan lijken. Het academische karakter moet natuurlijk wel in ons onderwijs behouden blijven, maar dan aangevuld met een praktijkgerichte link. ’
Hoe er een brug kan komen tussen het universitaire onderwijs en de beroepspraktijk
Kan het wel: universitair onderwijs laten aansluiten op de beroepspraktijk, zonder dat het ten koste gaat van het wetenschappelijke karakter? Vincent Meelberg meent van wel. De universitair docent Algemene Cultuurwetenschappen aan de Radboud Universiteit werkt aan een onderwijsvernieuwend project om dit te bereiken. Het doel? ‘Dat studenten leren hoe ze de academische diepgang ook kunnen inzetten buiten de universiteit.’
Nieuwe manier van toetsing
Voor Meelberg en zijn collega’s was al snel duidelijk hoe zij in het universitaire onderwijs de koppeling naar de beroepspraktijk konden maken: met de inzet van praktijkgerichte opdrachten. Meelberg: ‘Nu toetsen we studenten nog veelal door ze essays te laten schrijven, waarin ze academisch reflecteren. Die manier van toetsing willen we veranderen, door studenten voor meerdere cursussen in plaats van essays voortaan praktijkgerichte opdrachten te laten maken, met een aansluitend reflectieverslag. Op die manier zijn ze enerzijds praktijkgericht aan het werk. En anderzijds passen ze in het reflectieverslag de geleerde academische kennis en vaardigheden toe.’
De praktijkgerichte opdrachten richten zich op een aspect waar bijna alle studenten in hun toekomstige werk mee te maken krijgen: communicatie. ‘We willen met deze opdrachten leren om academische kennis op een begrijpelijke manier over te brengen op een breed publiek’, legt Meelberg uit. ‘Dat gebeurt tegenwoordig, in alle werkvelden, steeds meer multimediaal: met behulp van journalistieke interviewtechnieken, podcasts en video’s. Op dit moment werken we aan digitale instructiemodules, waarmee zowel docenten als studenten leren hoe zij deze communicatiemiddelen kunnen inzetten. De modules gaan er niet alleen over hoe je bijvoorbeeld technisch een podcast of video maakt, maar ook hoe je een boodschap overbrengt en daarbij de academische waarde behoudt. Dat is belangrijk. Want op die manier leren studenten hoe ze de academische diepgang ook kunnen inzetten buiten de universiteit.’
Gevolgen voor docenten
Meelberg verwacht dat de digitale instructiemodules aan het eind van het huidige studiejaar binnen de Radboud Universiteit beschikbaar komen. De ontwikkeling hiervan maakt deel uit van zijn project ‘Een brug tussen onderwijs en beroepspraktijk met praktijkgerichte opdrachten’, dat gefinancierd wordt door een TLC-voucher van het Radboud Teaching and Learning Centre. De verwachting is dat in eerste instantie met name studenten en docenten van de opleidingen Algemene Cultuurwetenschappen, Kunstgeschiedenis, Sociologie en Antropologie gebruik van de digitale instructiemodules gaan maken. Meelberg benadrukt dat in de voorbereidende fase de aandacht vooral uitgaat naar docenten. ‘Zij zijn in het algemeen enthousiast, maar velen geven ook eerlijk aan dat zij zelf eerst willen weten hoe je een podcast of video maakt. Dit zodat zij weten wat daarbij komt kijken als ze een praktijkgerichte opdracht geven aan studenten. We hopen de komende maanden bij docenten de kennis en kunde daarover te vergroten.’
Meelberg benadrukt dat de keuze voor de inzet van praktijkgerichte opdrachten niet alleen is ingegeven door de wens van studenten, maar ook door de alsmaar veranderende wereld. ‘Die veranderende wereld zorgt ervoor dat universitaire docenten steeds meer behoeften hebben om studenten op een andere manier te toetsen, niet alleen meer op basis van geschreven taal via tentamens en essays. Bovendien sluiten praktijkgerichte opdrachten beter aan op de leerbehoeften van studenten die minder sterk zijn in taal. Zo maken we onze universiteit dus ook meteen inclusiever.’
Meer weten over dit project? Kijk dan op de pagina ‘Een brug tussen onderwijs en beroepspraktijk met praktijkgerichte opdrachten’.
Contactinformatie
- Thema
- Onderwijs, Persoonlijke ontwikkeling