Locatie: De Lindenberg, Steigerzaal
De voertaal is Nederlands.
Hoe is het om een psychose te hebben? Je nooit echt thuis te voelen in het land waar je bent geboren? Gedesoriënteerd te zijn door dementie? Als een ervaring je vreemd is, is die vaak moeilijk voor te stellen – en dat kan leiden tot onbegrip. Is virtual reality (VR), waarmee je bijna letterlijk in iemands schoenen komt te staan, de oplossing? Kan het die ervaringskloof overbruggen en ons iets laten voelen wat we anders nooit zouden begrijpen? Kom luisteren naar VR-kunstenaar Silas Neumann en filosoof Roy Dings.
Begrijpen hoe het is om een ander te zijn
Zet een VR-headset op en ervaar wat het betekent om extreem achterdochtig te zijn. Gebaseerd op Franz Kafka’s korte verhaal The Burrow, waarin de hoofdpersoon langzaam in paranoia wegzakt, creëerde kunstenaar Silas Neumann een virtualrealityfilm die je onderdompelt in perspectief van die hoofdpersoon – waarbij je misschien ook aan je eigen ervaring gaat twijfelen.
Dat kan heftig zijn, maar ook nuttig – bijvoorbeeld binnen de geestelijke gezondheidszorg. Want hoe goed kan een psychiater iemand die bijvoorbeeld lijdt aan psychoses echt goede hulp bieden, als hij of zij die ervaring nooit van binnenuit heeft meegemaakt? Met andere woorden, kan virtual reality leiden tot meer empathie? En zo ja, hoe maak je zo’n VR-ervaring dan betekenisvol en realistisch?
Hoe ver kun je gaan?
Aan het gebruik van VR kleven ook ethische vraagstukken. Hoe zorg je dan dat zo’n ervaring veilig blijft? Of moet het juist onveilig, ongemakkelijk en ontregelend zijn, als angst en verwarring juist de kern van die ervaring zijn? En hoe diep reikt zo’n simulatie eigenlijk? Is het een stap richting echte inleving, of blijft het een overtuigende illusie van begrip?
Is het überhaupt wel verantwoord om met een korte virtuele ervaring empathie te willen vergroten, voor iets dat iemands hele bestaan doordrenkt? Want wat betekent het als je daarna gewoon je headset weer afzet en door kunt met je dag – is dat niet juist een luxe? Wordt het dan geen ervaring op afstand, bedoeld voor mensen die zich nooit echt in die werkelijkheid hoeven te bevinden?
Over de sprekers
Roy Dings is filosoof aan de Radboud Universiteit. Hij is geïnteresseerd in het snijvlak tussen filosofie, psychiatrie en psychologie. Hij doet onder meer onderzoek naar de betekenis van ervaringskennis en ervaringsdeskundigheid in de geestelijke gezondheidszorg.
Silas Neumann is kunstenaar. Hij maakte onder andere Het Gebouw, een virtual realityfilm gebaseerd op Franz Kafka’s korte verhaal The Burrow — een parabel over een samenleving die angsten creëert, door te proberen die angsten te beheersen. Met behulp van virtual reality verplaats je je in het perspectief van de hoofdpersoon, waarbij je ook je eigen waarneming in twijfel gaat trekken.
Dit is een programma van Radboud Reflects en het kunst- en technologieprogramma van Lindenberg Cultuurhuis
Deelname
- Gratis voor studenten (wo, hbo, mbo), scholieren en Radboud Reflectsabonnees.
- € 6,00 voor medewerkers van de Radboud Universiteit en Radboudumc en Alumni Benefit Card-houders
- € 8,50 voor anderen
Betaling gaat via iDeal. Mocht dit een probleem zijn, laat het ons weten: info [at] reflects.ru.nl (info[at]reflects[dot]ru[dot]nl)
Kom je vaker naar de lezingen van Radboud Reflects? Dan is een Radboud Reflects-abonnement misschien interessant.
Ben je student? Schrijf je dan in voor het Radboud Reflects Certificaat en toon anderen dat je je laat inspireren door verdiepende lezingen over actuele thema's.
Wil je nog meer kennis en inspiratie? Bekijk de video's in onze playlists Gedrag, Cultuur/Kunst op YouTube. Luister je liever naar podcasts? Check dan de playlists Gedrag en Kunst/Cultuur op SoundCloud.
Blijf op de hoogte:
Inschrijven nieuwsbrief
