Aankondiging
Hoe zorgen we ervoor dat de kloof tussen praktisch -en theoretisch geschoolden wordt overbrugd? Waarom ervaren praktisch geschoolden vaak dat op hen wordt neergekeken? Welke rol spelen beleidsmakers en werkgevers hierin? En is de waardering voor praktisch geschoolden eigenlijk wel te kwantificeren in een hoger salaris, of is hier meer voor nodig? Kom luisteren naar bestuurskundige Peter Kruyen en socioloog Jeroen van der Waal en leer hoe we deze kloof kunnen verkleinen, op de werkvloer en daarbuiten.
Scholing als sociale scheidslijn
Theoretisch geschoolden kijken op geen enkele andere bevolkingsgroep zo neer als op praktisch geschoolden, blijkt uit onderzoek. Tegelijkertijd heeft geen andere groep zo’n negatief zelfbeeld als deze praktisch geschoolden. Mensen voelen zich vaak ongehoord, gemarginaliseerd en ondergewaardeerd. Volgens socioloog Jeroen van der Waal staat er een ‘empathiemuur’ tussen beide groepen. Ze communiceren anders en hebben andere interesses. Wat zijn de oorzaken en implicaties van deze diepgewortelde polarisatie waarin theoretisch geschoolden voornamelijk over of tegen praktisch geschoolden spreken, in plaats van met elkaar?
Van der Waal kent beide werelden goed: voor hij zijn academische carrière begon, verliet hij de mavo zonder diploma en werkte tien jaar als matroos. Een mogelijke oplossing ligt volgens hem bij de theoretisch geschoolden: Ze moeten meer gevoel krijgen bij de verschillende belevingswerelden.
Luister naar de vakman
Op de werkvloer is deze kloof eveneens goed zichtbaar. Bestuurskundige Peter Kruyen deed onderzoek naar de verscholen potentie van praktisch geschoolden en stelt dat we onze perceptie van professionalisme moeten heroverwegen. Vaak worden praktisch geschoolden ten onrechte worden ontdaan van hun vakmanschap, waarmee veel potentie verloren gaat. Volgens Kruyen bezitten veel praktisch geschoolden juist de vaardigheid, motivatie en toewijding die hen tot experts binnen hun vakgebied maakt. Organisaties zouden daarom juist eens wat vaker naar de expertise en creativiteit van praktisch geschoolden in hun organisatie mogen luisteren.
Over de sprekers
Peter Kruyen is bestuurskundige aan de Radboud Universiteit. Hij onderzoekt het gedrag van ambtenaren, hun psychologische eigenschappen, competenties, en hoe hun prestaties, welzijn en gezondheid beïnvloed wordt door werk-privé eisen, human resource management (HRM) en organisatiestructuren. Recent deed Kruyen onderzoek naar de verloren potentie van praktisch geschoolden in de publieke dienstverlening.
Jeroen van der Waal is hoogleraar Stratificatiesociologie aan de Erasmus Universiteit in Rotterdam, en medeoprichter van het Erasmus Institute on Culture and Stratification. Veel van zijn onderzoek richt zich op de rol van statusverschillen in de opleidingsbreuklijn, waarover hij publiceerde in toonaangevende tijdschriften in velden als bestuurskunde, epidemiologie, maatschappelijke gezondheidszorg, sociologie, politicologie en psychologie.