Latijnse School in Nijmegen
Latijnse School in Nijmegen

Het Gesprek: Angstige generatie, afgunst en hoop | Radboud Reflects @Opening Radboud Universiteit in de Latijnse School met filosoof Cees Leijenhorst en gespreksleider Noortje Schonck

Zorgen de smartphone en sociale media voor een jonge angstige generatie? Hoe ga jij om met afgunst of is die ervaring jou vreemd? En is er nog hoop op een duurzame toekomst, nu de klimaatverandering zichtbaar wordt in het steeds extremer klimaat? Leer van filosoof Cees Leijenhorst en gespreksleider Noortje Schonck verder over de angstige generatie, afgunst en hoop.

Zaterdag 30 november 2025 | 12.00 – 12.30 uur, 13.00 – 13.30 uur en 14.00 – 14.30 uur | Latijnse School, Nijmegen. Bekijk de aankondiging.

Lees het artikel in de Gelderlander: Open dag Latijnse School trekt veel bekijks: ‘Zo leer je mensen uit de stad kennen’

Verslag 

door Anouta de Groot

De Radboud Universiteit heeft de komende twee jaar de Latijnse School in het hart van Nijmegen in bruikleen gekregen van de gemeente. Op zaterdag 30 november werd de Latijnse School feestelijk in gebruik genomen door de universiteit. De hele dag kon iedereen het monumentale gebouw uit de 13de eeuw bezoeken en een kijkje nemen in het wetenschapsmuseum of deelnemen aan één van de activiteiten. 

Rad van intelligentie

In de zaal van Radboud Reflects kon je een selfie maken met een echte toga van een hoogleraar, of leren waarom mensen slimmer zijn dan chimpansees, door aan het Rad van intelligentie te draaien. Ook waren er drie korte filosofische gesprekken, onder leiding van Noortje Schonck en Anouta de Groot, over de angstige generatie, afgunst en hoop.

Marc Slors geeft een theatercollege
Marc Slors

De angstige generatie

Zorgen de smartphone en sociale media voor een jonge angstige generatie? Deze vraag stond centraal in het eerste gesprek. De deelnemers waren het allemaal met elkaar eens dat sociale media, zowel negatieve als positieve kanten heeft. Het is een manier om je wereld groter te maken en een plek waar je in contact kunt komen met gelijkgestemden. 

Tegelijk zagen de deelnemers ook dat mensen op sociale media vooral de beste kant van zichzelf laten zien en dit voor een fout beeld van hoe een normaal leven eruit ziet leidt. Dit kan voor grote druk en angst zorgen. Ook het anonieme van sociale media, en daarmee de vele negatieve kritiek die daar wordt geuit zijn een probleem. Bovendien zijn sociale media verslavend. 

We zouden onze jongeren tegen de negatieve kanten van sociale media moeten beschermen, onder andere door  zelf het goede voorbeeld te geven. Mar de deelnemers wilden ook vooral dat er betere regulering vanuit de overheid komt. Waarbij het zoeken is naar een goede balans tussen vrijheid en bescherming.

Afgunst

Hoe ga jij om met afgunst of is die ervaring jou vreemd? Niet elke deelnemer aan het gesprek kende bij zichzelf de emotie van afgunst. Jaloezie kwam wel bij iedereen voor, maar dit werd als een andere emotie gezien dan afgunst. Wat afgunst dan precies is, daar verschilden de meningen over. Of beter gezegd, de deelnemers waren tijdens het gesprek op zoek naar wat afgunst nu precies betekent. 

Gaat het om iets dat je iemand niet gunt en zelf wel wilt? Of gaat het bij jaloezie om iets willen dat de ander heeft en bij afgunst alleen om het niet gunnen? En is het verschil dat je bij jaloezie iets bewondert dat de ander kan of heeft, en bij afgunst niet? Is afgunst hetzelfde als afkeer? Waar de deelnemers wel uit waren is dat afgunst een donkere emotie is waar de meesten zich voor schamen.  

Hoop

Hoop houden terwijl de gevolgen van de klimaatverandering steeds zichtbaarder worden lijkt moeilijk. Waarom is hoop houden toch belangrijk? En hoe zorg je dat hoop niet een naïeve houding is, maar een verstandige houding?  In het gesprek ging het vooral over de relatie tussen hoop en vertrouwen. Een van de deelnemers stelde dat hoop de keuze maken is om vertrouwen te hebben. 

Voor anderen is hoop juist een gebrek aan vertrouwen en in die zin iets willen dat er toch niet gaat komen. Vertrouwen is weten dat het goed komt. Hopen doe je als je denkt dat het niet meer goed komt. Maar er waren ook positievere benaderingen van hoop. Zo werd hoop ook gezien als een inspanning voor het goede, zonder dat je teveel hecht aan de goede afloop. Hoop is dus altijd toekomstgericht. En hoop doet leven.

Aankondiging

Zorgen de smartphone en sociale media voor een jonge angstige generatie? Hoe ga jij om met afgunst of is die ervaring jou vreemd? En is er nog hoop op een duurzame toekomst, nu de klimaatverandering zichtbaar wordt in het steeds extremer klimaat? Denk samen in een gesprek met filosoof Cees Leijenhorst en gespreksleider Noortje Schonck verder over de angstige generatie, afgunst en hoop. 

12.00 – 12.30 uur - Angstige generatie
Hoe kunnen we onze kinderen en onszelf beter tegen de digitale wereld beschermen? 

13.00 – 13.30 uur - Afgunst
De slechte kanten van afgunst kennen we allemaal, maar heeft deze emotie ook goede kanten? En hoe ga je het beste met afgunst om? 

14.00 – 14.30 uur - Hoop 

Hoop houden terwijl de gevolgen van de klimaatverandering steeds zichtbaarder worden lijkt moeilijk. Waarom is hoop houden toch belangrijk? En hoe zorg je dat hoop niet een naïeve houding is, maar een verstandige houding?

Het Gesprek

Tijdens korte gesprekken ga je samen met filosoof Cees Leijenhorst en gespreksleider Noortje Schonck op zoek naar verschillende kanten en vragen bij de thema’s de angstige generatie, afgunst en hoop. Thema’s die in het voorjaar aan bod gaan komen bij de Radboud Reflects Boekenclub in de Latijnse school. Een boekenclub waarin je lessen trekt voor je eigen leven. 

Kom naar de opening van de Radboud Universiteit in de Latijnse School, snuif de historie op en ervaar de wetenschap.

Over de sprekers

Cees Leijenhorst is filosoof bij de afdeling Geschiedenis van de Filosofie aan de Radboud Universiteit.

Noortje Schonck is masterstudent filosofie aan de Radboud Universiteit en gespreksleider van de Radboud Reflects Boekenclub.

Opening Radboud Universiteit in de Latijnse School 

De Gemeente Nijmegen gaf de 100-jarige Radboud Universiteit in 2023 het gebruik van de Latijnse School als cadeau. Na een aantal aanpassingen aan het iconische pand naast de Stevenskerk in hartje centrum Nijmegen is het dan nu zo ver. Radboud Universiteit in de Latijnse School opent officieel haar deuren. Kom naar het breinmuseum van het Donders Instituut op de begane grond. Loop door naar de eerste verdieping waar Radboud Reflects in korte gespreksrondes een tipje van de sluier van de verdiepende publiekslezingen van de komende tijd geeft en verken verder de zolder en de kelder van het pand. 

Contactinformatie

Wil je op de hoogte blijven van de activiteiten van Radboud Reflects? Schrijf je dan in voor de nieuwsbrief.

Organisatieonderdeel
Radboud Reflects
Gaat over persoon
dr. C.H. Leijenhorst (Cees)
Thema
Actualiteiten, Filosofie, Samenleving, Wetenschap