Zaterdag 13 juli 2024 | 19.30 – 20.00 uur | Stadseiland Stek, Vierdaagsefeesten Nijmegen. Bekijk de aankondiging.
Verslag
Door Tim Dedel | Foto door Sarah Danz
Op zaterdag 13 juli kwamen zo’n veertig mensen bijeen om tussen het feestgedruis van de Nijmeegse Vierdaagsefeesten door te komen luisteren naar film- en televisiewetenschapper Josette Wolthuis. Ze doceert visuele cultuur aan de Radboud Universiteit en kwam een half uur spreken over de verborgen structuren in films. Waarom worden mensen eigenlijk zo getrokken tot films en series? Welke structuren liggen hierin verborgen? En wat zeggen die structuren over de maatschappij?
Acts en oorzaak-gevolg
In films en series vinden we vaak eenzelfde soort opbouw terug die bestaat uit verschillende acts, vertelde Wolthuis. Deze hebben een oorzaak-gevolg relatie. De structuur verloopt vaak volgens hetzelfde stramien dat bestaat uit een begin, midden en einde. In de eerste act wordt het verhaal opgebouwd: er wordt context geschetst en de personages worden geïntroduceerd. In de tweede act volgt een confrontatie, een spanning, of een andere ontwikkeling die verband houdt met een conflict. In de derde act komt het verhaal tot een ontknoping en wordt het conflict of probleem opgelost. Dit model voor verhaalstructuur wordt veel gebruikt in Hollywood.
Genderverhoudingen
Het klassieke Hollywoodmodel wordt door Josette ook aangehaald in de context van genderverhoudingen binnen de film. Lang werden vrouwen in dit model in acteerrollen neergezet die de mannelijke rollen moesten ondersteunen. In films en series werkten mannen toe naar een doel, terwijl vrouwen afhankelijk waren van de mannelijke tegenspeler, slechts daar om hen te ondersteunen. Maar dat is in de afgelopen decennia, met de opkomst van het feminisme, veranderd. Steeds vaker worden vrouwelijke en mannelijke rollen als gelijkwaardig neergezet. Er zijn nu zelfs films waarin vrouwen de protagonist zijn. En ook andere gemarginaliseerde groepen in de maatschappij worden vaker als gelijkwaardige personages neergezet in films en series. Zo bewegen deze vormen van media mee met maatschappelijke veranderingen.