1. Voor wie
De Gedragscode Studenten is van toepassing op alle studenten die door studie, bijscholing, uitwisseling, stage, deelname aan een studentenorganisatie of het gebruik van faciliteiten bij de Radboud Universiteit betrokken zijn.
Op erkende studentenorganisaties van de Radboud Universiteit is ook de Gedragscode Studentenorganisaties van toepassing.
2. Wanneer van toepassing
De Gedragscode Studenten is van toepassing op alle fysieke en digitale omgevingen, voor alle activiteiten en in alle contacten verbonden aan de Radboud Universiteit.
Voorbeelden binnen de academische context zijn: de omgang met medestudenten tijdens onderwijssituaties en de omgang met docenten bij het volgen van onderwijs of op een anoniem cursusevaluatieformulier.
Voorbeelden buiten de academische context zijn: op een studiereis of een feestje van een studentenorganisatie, op sociale media of in appgroepen met medestudenten.
3. Gewenst gedrag
Respect, gelijkwaardigheid en integriteit zijn onze gemeenschappelijke waarden. Je behandelt alle betrokkenen bij de Radboud Universiteit met respect en gelijkwaardigheid, je gedraagt je integer en leeft de geldende regels en richtlijnen na. Dit is de norm. Hieronder volgen de uitgangspunten die we hanteren voor gewenst gedrag.
3.1 Heb oog voor elkaar
Het is belangrijk dat iedereen zich veilig, gehoord en gezien voelt.
We verwachten dat je:
- een open houding aanneemt naar een ander
- elkaars persoonlijke ruimte en de grenzen daarvan respecteert
- je ervan bewust bent dat ieders vertrekpunt of situatie kan verschillen
We moedigen aan dat je:
- interesse toont in een ander
- elkaars talenten ziet en daar waardering voor uitspreekt
- elkaar intellectueel uitdaagt en inspireert
- elkaar ondersteunt als dat nodig is
- om ondersteuning vraagt als je daar behoefte aan hebt
3.2 Behandel elkaar gelijkwaardig
Elkaar gelijkwaardig behandelen is een randvoorwaarde voor een inclusieve gemeenschap.
We verwachten dat je:
- handelt op basis van gelijkwaardigheid en niet op basis van vooroordelen en aannames
- bijdraagt aan een open intellectueel klimaat
We moedigen aan dat je:
- andere perspectieven met nieuwsgierigheid benadert
3.3 Handel integer
Niet alleen in de wetenschap maar ook voor het onderling vertrouwen is integriteit essentieel.
We verwachten dat je:
- geen misbruik maakt van een situatie, positie of (afhankelijkheids-)relatie
- zorgvuldig omgaat met faciliteiten, informatie, (onderzoeks-)data en middelen en andermans eigendommen
- wetenschappelijk integer handelt en geen fraude of plagiaat pleegt
- je houdt aan geldende regels en richtlijnen
3.4 Praat over gedrag
Reflecteren op ons eigen gedrag en elkaars gedrag, en het gesprek daarover aangaan, is belangrijk voor een gezonde cultuur waarin iedereen zichzelf kan zijn. Dat vraagt moed en kwetsbaarheid.
We verwachten dat je:
- je bewust bent dat je eigen gedrag invloed heeft op anderen
- op respectvolle manier in gesprek gaat over (on)gewenst gedrag
We moedigen aan dat je:
- je uitspreekt als je zorgen hebt over de naleving of schending van afspraken over gedrag
- irritaties en ongemak probeert op te lossen waar ze ontstaan
- spreekt met elkaar, niet over elkaar
4. Omgang met middelengebruik
Als student kun je situaties tegenkomen waarin middelen zoals alcohol of drugs een rol spelen.
We verwachten dat je:
- een ander niet onder druk zet om middelen te gebruiken
We moedigen aan dat je:
- een (onuitgesproken) norm voor middelengebruik bevraagt
- je uitspreekt als je zorgen hebt over je eigen middelengebruik of dat van een ander
5. Relatie studenten en medewerkers
Tussen een student en een medewerker bestaat in de onderwijscontext een professionele relatie. Daarin heeft de student een mate van afhankelijkheid van de medewerker, als die een rol heeft bij bijvoorbeeld advisering, ondersteuning, beoordeling of begeleiding. Er kan tegelijkertijd ook een privérelatie bestaan of ontstaan tussen een student en een medewerker. Bijvoorbeeld omdat je familie bent, bevriend raakt of een liefdesrelatie hebt.
Overlap tussen de professionele relatie en privérelatie kan leiden tot integriteitsvraagstukken: er kan (een schijn van) belangenverstrengeling, benadeling, bevoordeling of misbruik van de hiërarchische relatie ontstaan. Voor medewerkers gelden afspraken over hoe we met dit risico omgaan: indien een persoonlijke relatie bestaat of ontstaat, geldt een meldplicht voor de medewerker. De medewerker kijkt samen met de leidinggevende naar mogelijke risico’s en oplossingen. Voor de duur van de professionele relatie mogen medewerkers geen privérelatie hebben met een student die de onpartijdigheid of objectiviteit van de professionele relatie in opspraak kan brengen, kan leiden tot sociaal onveilige situaties, of die kan leiden tot bevoordeling of benadeling van een student.
Heb je vragen of zorgen over een privérelatie tussen jou en een medewerker? Bespreek het met een vertrouwenspersoon. Ook als omstander heb je die mogelijkheid.
6. Ongewenst en grensoverschrijdend gedrag
6.1 Ongewenst gedrag
Ongewenst gedrag is gedrag dat je hindert. Voorbeelden hiervan zijn steeds onderbroken worden, roddelen of te maken krijgen met vervelende opmerkingen. Wat ongewenst is, bepaal je in eerste instantie zelf. Wat voor de een ongewenst is, hoeft dat voor een ander niet te zijn.
Het kan zijn dat de persoon die ongewenst gedrag vertoont zich niet bewust is van het effect ervan. Het geven van constructieve feedback kan helpen om gedrag te veranderen. Dat kun je ook doen als je omstander bent.
6.2 Grensoverschrijdend gedrag
Grensoverschrijdend gedrag is al het gedrag dat iemands waardigheid aantast. Het gaat om gedrag waarvan je kan en hoort te weten dat dit ontoelaatbaar is, ongeacht hoe het wordt ervaren.
Grensoverschrijdend gedrag is in ieder geval:
- gedrag dat discriminerend van aard is
- gedrag dat bestaat uit pesten of dreigen
- gedrag dat een seksuele component heeft zonder dat er sprake is van consent
- gedrag dat intimiderend, agressief of gewelddadig is
- gedrag waarbij misbruik wordt gemaakt van een hiërarchische verhouding of afhankelijkheidsrelatie
- gedrag dat niet verandert nadat iemand het als ongewenst heeft bestempeld
Voorbeelden zijn schreeuwen, uitschelden, iemand vastgrijpen, en iemand achterstellen of uitsluiten vanwege persoonlijke kenmerken zoals herkomst, overtuiging, gender, seksuele oriëntatie, functiebeperking, rol of functie.
7. Hulp en ondersteuning
De Radboud Universiteit biedt ondersteuning bij een ervaring met ongewenst of grensoverschrijdend gedrag. Op de website van de Radboud Universiteit vind je informatie over waar je (eventueel vertrouwelijk) terecht kan om je verhaal te delen, hulp of ondersteuning te vinden, een signaal af te geven of een melding te doen. Dus ook wanneer je je zorg wil uiten als omstander. Je staat er niet alleen voor.
8. Maatregelen
De Gedragscode Studenten is niet juridisch bindend. Regelingen waarnaar de Gedragscode verwijst kunnen dit wel zijn. Daarnaast is in de Wet op het hoger onderwijs en wetenschappelijk onderzoek vastgelegd dat er maatregelen kunnen worden genomen als de orde binnen de onderwijsinstelling verstoord wordt.
