Soorten vieringen

Vieringen op de zondagochtend

Op zondagochtend zijn er oecumenische vieringen in de Studentenkerk. We onderscheiden twee soorten van vieringen: woordvieringen en vieringen van woord en tafel. In het eerste geval is er geen delen van brood en wijn maar staat vooral het woord (lezing, overweging) centraal naast andere vormen van expressie. Denk aan meditatie, stilte, muziek, gebed.

Vieringen van woord en tafel worden gekenmerkt door een woordgedeelte, namelijk lezingen uit de schrift en overweging en een dienst van de tafel. Als ambtshalve een predikant van protestantse huize voorgaat spreken we van een dienst van woord en tafel met tafelgebed met instellingswoorden als herinnering aan het laatste avondmaal van Jezus met zijn leerlingen. In andere situaties waar geen ambtsdrager vanuit de kerken voorgaat, maar een toegerust leek, bijvoorbeeld een pastoraal werkende of theologisch geschoolde vrijwilliger spreken we over een agapè-viering. Dat is een viering waarin bij het delen van brood en wijn wel wordt stilgestaan bij dit gebeuren van het delen en waarbij de herinnering wordt levend gehouden met de tafelgemeenschap van de eerste christenen, maar het gebed rond de tafel grijpt niet terug op instellingswoorden en voorkomt de gelijkenis met een eucharistisch gebed of met een gezongen tafelgebed dat aanleunt tegen de tafeldienst zoals die in de protestantse traditie op dit moment geldend is.

Zondagmiddag

Op de zondagmiddag is er om 17.00 uur een Engelstalige eucharistieviering waarin een RK-priester voorgaat. Deze viering is in het Engels om zodoende de groeiende groep van internationale studenten en medewerkers tegemoet te komen; Nederlandstalige studenten en medewerkers zijn uiteraard ook van harte welkom! Op de laatste zondag van iedere maand is er eveneens gelegenheid van 15.00 tot 17.00 uur tot stille aanbidding van het Allerheiligste Sacrament en tot het ontvangen van het sacrament van de Boete en Verzoening (biecht).

Weekdagen

Op weekdagen zijn er bijzondere vieringen in de Studentenkerk die een ander karakter dragen. Zo is er op woensdag tijdens de lunch het Taizégebed waaraan iedereen kan deelnemen. Dat is een vorm van meditatie, zingen, stilte, lezing en gebed ontleend aan de spiritualiteit en geïnspireerd door de praktijk van de oecumenische gemeenschap in Taizé. Een aantal studenten hebben deze plek bezocht en zijn vertrouwd met deze stijl van vieren. Daarnaast zijn er incidenteel vieringen in de kerk georganiseerd op basis van bijzondere gebeurtenissen: opening academisch jaar, Diesviering, herdenking overledenen en huwelijken, begrafenissen en doopvieringen.

Meer informatie over agapè-vieringen

Van oudsher komen christenen samen rond Woord en Tafel, brood en wijn. De vorm waarin christenen vieren heeft in de loop van de geschiedenis nogal wat wijzigingen ondergaan. De eerste christenen kwamen samen bij elkaar thuis en brachten zelf brood en wijn mee; wat overbleef kreeg een diaconale bestemming.

Deze maaltijd werd agapè-maaltijd genoemd. Het Griekse woord agapè betekent liefde(gave). Het verwijst naar het liefdesmaal of de vriendenmaaltijd van de eerste christenen, zoals beschreven in Handelingen (2, 46): “Elke dag kwamen ze trouw en eensgezind samen in de tempel, braken het brood bij elkaar thuis en gebruikten hun maaltijden in een geest van eenvoud en vol vreugde”.

Een agapè-viering drukt de verbondenheid uit van de aanwezigen met Jezus en met elkaar. Men sprak een eenvoudig dankgebed uit en vroeg daarmee Gods zegen over brood en wijn. In een latere periode werd onderscheid gemaakt tussen de gezamenlijke maaltijd en de rituele viering met offerkarakter en zegengebed. Geleidelijk werd het ‘gewone’ brood vervangen door hosties, groeide het eenvoudige dankgebed uit tot het eucharistisch gebed en ontstond de vorm van eucharistie zoals wij die nu kennen.

In de huidige tijd komen her en der de agapè-vieringen als zelfstandig liturgische vorm terug. Met de term worden echter in de praktijk verschillende vormen van vieren aangeduid. Er zijn grofweg twee varianten aan te wijzen: In sommige gevallen wordt in de agapè-viering de nadruk gelegd op een ‘solidariteitsmaaltijd’ waarbij niet in de kerkruimte, maar veeleer in een parochiecentrum, of ander huis wordt gevierd. Deze vorm van vieren gaat uit van gedekte tafels en een ‘echte’ maaltijd, waarbij tussen de gangen wordt gebeden en gezongen. Vaak staat de maaltijd in het teken van onderlinge verbondenheid, maar ook van solidariteit met en zorg voor armen. In andere praktijken is de rite van de liefdesmaaltijd van de vroege christenen onderdeel van een alternatieve viering (d.w.z.: een viering die niet onder te brengen valt onder de ‘gewone’ liturgische vormen van de christelijke stromingen), waarbij de maaltijd is teruggebracht tot de bekende symbolen van brood en wijn/druivensap.