In memoriam zuster Maria Anthonie Koolen c.r.w. (1932-2023)

In vertrouwen bij Jezus in goede handen te komen is op dinsdag 12 december overleden zuster Maria Anthonie Koolen, regulier kanunnikes van Sint-Augustinus der Congregatie van Windesheim, priorin en laatste zuster van klooster Soeterbeeck te Deursen. Ze is 91 jaar geworden.

Foto: © Albert Bartelds

Onze herinnering aan zuster Anthonie heeft vooral te maken met het materiële bezit dat zij en haar medezusters hebben nagelaten, waaronder de oude bibliotheek, de laatmiddeleeuwse beelden en het overige kunstpatrimonium dat zij moesten achterlaten toen ze op 30 mei 1997 hun klooster verlieten om hun gemeenschapsleven voort te zetten in verpleeghuis Sint Jozefoord te Nuland.

Hun materiële erfenis was voor de zusters van Soeterbeeck het zinnebeeld van de geestelijke traditie waarin zij stonden, die van de devotio moderna. Vanuit de wens de continuïteit met deze spiritualiteit te waarborgen, heeft zuster Anthonie zich er als laatste priorin bijzonder voor ingespannen om Soeterbeecks nalatenschap voor de toekomst te behouden. Vlak voordat de zusters naar Nuland verhuisden, schreef zij: ‘Met de intentie om het materiële bezit dat wij achterlaten te bestemmen voor het doel waarvoor wij leven, hopen wij […] een weg bereid te hebben dat ons erfgoed, de Moderne Devotie, met velen kan worden gedeeld.’ De communauteit schonk daartoe haar priorij aan de Radboud Universiteit, bracht haar kunstbezit onder in een stichting en zorgde ervoor dat onderzoek naar haar geestelijke oorsprong in het Nijmeegse blijvend ondersteund kan worden.

Over dat laatste zou zuster Anthonie in een later interview nog zeggen: ‘Als wij hier weg zijn, dan is de Moderne Devotie nog niet weg, hè. Die gaat wel door.’ Ze vertrouwde erop dat haar spiritualiteit onder andere voortleeft in en door de wetenschap. Dit vertrouwen werd mede ingegeven door de aandacht die de laatste pastor van Soeterbeeck, pater Rudolf van Dijk o.carm., gedurende zijn lange werkzame leven aan de Moderne Devotie heeft geschonken. Met de medebestuursleden van de Stichting Kring Soeterbeeck, onder wie vooral Gerry van der Loop, heeft hij de zusters op het spoor gezet van het Titus Brandsma Instituut, waar de Moderne Devotie al sinds de oprichting een speerpunt van het onderzoek is geweest. Mede dankzij de steun van zuster Anthonie en de gemeenschap waarvan zij aan het hoofd stond, verwachten wij dat dit nog lang het geval zal kunnen zijn.

Het instituut is haar hiervoor veel dank verschuldigd.

Ad Poirters en Hans Kienhorst