Open Access
Wat is open access?
Open access is het onbeperkt delen en hergebruiken van publicaties, zoals tijdschriftartikelen, proefschriften, boeken en onderzoeksdata. Dit wordt gedaan door de onderzoeksresultaten gratis toegankelijk te maken.
Ter illustratie een Engelstalig filmpje (5 minuten) over open access.
Waarom Open Access?
Als onderzoeker heb je voordelen bij publiceren in open access: meer zichtbaarheid voor je publicatie, hergebruik van je werk, bredere verspreiding naar peers en een grotere citatiekans. De doelstellingen voor open access maken deel uit van het strategisch plan van de Radboud Universiteit, ‘A Significant Impact’.
Belangrijke Financiers zoals NWO, ERC en de Europese Unie eisen dat door hun gefinancierd onderzoek open access gepubliceerd moet worden. Deze eisen worden vanaf 2021 aangescherpt door Plan-S.
Open access bij de Radboud Universiteit
Faciliterende middelen
De Radboud Universiteit ontwikkelt in samenwerking met onderzoekers, bestuursleden, financiers en uitgevers met succes middelen die open access publiceren mogelijk maken:
- Deals, financiering, kortingen.
- Kies voor kwaliteit en vermijd 'predatory publishers'.
- In de UKB Journal Browser kun je direct zien in welk tijdschrift je gratis, of met korting open access kunt publiceren.
- Maak een versie van je publicatie kosteloos in open access beschikbaar via de Radboud Repository
Open Access publiceren
Open access kan op verschillende manieren worden bereikt, waaronder de opties hieronder:
Via de ‘Groene route’
De Universiteitsbibliotheek plaatst de publicatie (een uitgevers- of auteursversie van de publicatie – al dan niet na een embargoperiode) in de Radboud Repository van de universiteit. Is de publicatie eerder verschenen bij een traditionele uitgever, dan wordt een link vermeld in de Repository naar die publicatie. Wetenschappelijke auteurs betalen hiervoor geen extra kosten.
Via de ‘Gouden route’
Auteurs publiceren hun werk via deze route in tijdschriften, bundels of monografieën. Via deze route kan een artikel meteen bij publicatie ‘open access’ beschikbaar gemaakt worden. Vaak zijn hier wel kosten aan verbonden: zogenaamde ‘article processing charges’ (APC’s). De meeste uitgeverijen bieden inmiddels de optie om tegen betaling een wetenschappelijk werk in open access te publiceren. Daarnaast is er ook een grote selectie aan volledig open access tijdschriften (die geen abonnementsvorm aanbieden) waarin men kan publiceren. Deze staan geregistreerd in de Directory of Open Access Journals (DOAJ).
Via de ‘Hybride route’
Een groot aantal tijdschriften bieden de service van gouden open access aan naast het traditionele abonnementensysteem. Deze tijdschriften worden ook wel ‘hybrid journals’ genoemd. Voor een groot aantal van deze hybride tijdschriften, van met name de grote uitgevers, heeft de Radboud Universiteit een overeenkomst op basis waarvan Radboud wetenschappers gratis in open access kunnen publiceren. Omdat de uitgever op deze manier mogelijk via twee routes geld kan ontvangen voor dezelfde publicatie wordt dit door de meeste financiers en beleidsmakers als een op termijn onwenselijke – maar in de transitiefase noodzakelijke – manier van publiceren gezien. Daarom vergoedt NWO geen kosten van dergelijke hybride tijdschriften; ook onder Plan S wordt publiceren in deze tijdschriften niet gefinancierd.
Via de 'Diamond route
Via de Diamond route kun je een artikel of boek direct ‘open access’ publiceren. Er zijn geen kosten aan verbonden, niet voor de auteurs en niet voor de lezers. De Radboud University Press van de Radboud Universiteit maakt de diamond route mogelijk.
Vragen
Voor vragen over open access neem je contact op met openaccess@ubn.ru.nl.