Zoek in de site...

Boek 10

Cover_boek10Wetenschappelijke thema's

In boek tien staan de thema’s ‘Levende cellen namaken’, ‘Gedachte-experimenten’ en ‘Menselijke machines’ centraal. De activiteiten bij de thema’s zijn concreet en in detail uitgewerkt, zodat ze makkelijk uit te voeren zijn in de klas.

Levende cellen namaken gaat over hoe je een cel kunt namaken met zo weinig en eenvoudig mogelijke middelen. Leerlingen ontdekken in dit project hoe verschillende cellen eruit zien en hoe je het groeien en delen van cellen kunt nabootsen. Ze leren wat oppervlaktespanning is en wat dat te maken heeft met cellen. Ook onderzoeken ze op welke manier je namaakcellen in een emulsie langer kunt laten ‘leven’.

Gedachte-experimenten gaat over wat gedachte-experimenten ons kunnen leren. In dit thema ontdekken leerlingen dat mensen heel verschillend kunnen denken over hetzelfde gedachte-experiment. Ze onderzoeken welke achterliggende vraag je kunt beantwoorden met een gedachte-experiment; en leren hoe je zelf een gedachte-experiment ontwerpt op basis van een abstract vraagstuk. Ook ontdekken ze wat de uitkomst is van een eeuwenoud gedachte-experiment van Galileo Galilei door deze in het echt uit te voeren.

Menselijke machines gaat over de overeenkomsten en verschillen tussen menselijke en kunstmatige intelligentie. Leerlingen ervaren in dit project dat menselijke hersenen de werkelijkheid niet altijd correct waarnemen. Ze ontdekken dat instructies geven aan machines heel anders gaat dan mensen. Ook onderzoeken ze wie er eigenlijk verantwoordelijk is als een robot een serieuze fout maakt.

Enkele voorbeelden van onderzoeksvragen:

  • Verandert de drijfkracht van een bootje als je een emulgator toevoegt aan het water?
  • Speelt groepsdruk een rol bij het beantwoorden van een gedachte-experiment?
  • Heb je een andere mening over computerkunst als je veel van kunst houdt?

Didactisch hoofdstuk

Het tiende boek bevat tevens een didactisch inhoudelijk hoofdstuk over creatief denken. In dit hoofdstuk laten David van der Kooij en Femke van Os aan de hand van een aantal voorbeelden zien dat creativiteit een belangrijke rol speelt bij wetenschap en onderzoek doen. In het hoofdstuk geven ze meer inzicht in creatieve denkprocessen en geven ze een aantal concrete voorbeelden en handvatten om met creatief denken aan de slag te gaan in de klas.

Online materiaal

De materialen, werkbladen en links van alle hoofdstukken zijn te vinden op www.wetenschapdeklasin.nl. Daar kun je tevens de activiteiten en de pdf’s van de hoofdstukken inzien. Op deze website staat ook de leidraad onderzoekend leren (inclusief materialen), die je helpt om een project onderzoekend leren vorm te geven in de klas.