Zoek in de site...

Hulpmiddelen en lesvoorbeelden

Hieronder vind je per onderzoeksvaardigheid een aantal concrete hulpmiddelen en inspirerende lesvoorbeelden bij het gebruik van de leerlijn. Ook bieden we links naar documenten om je in te lezen over het ondersteunen van onderzoek met leerlingen.

Hulpmiddelen per onderzoeksvaardigheid:

Hoe ondersteun je onderzoek door leerlingen?

Ga je met je leerlingen aan de slag met onderzoek? Onderstaande documenten kunnen inspiratie geven over hoe je dit kunt aanpakken.

Stap 11. Onderzoeksvraag formuleren

Onderstaande materialen zijn ontwikkeld voor het basisondewijs, maar kunnen ook inspiratie geven voor het voortgezet onderwijs:

Bij het formuleren van onderzoeksvragen vormt de nieuwsgierigheid van leerlingen het uitgangspunt. Bekijk deze pagina over nieuwsgierigheid of lees het boekje 'impulsen voor nieuwsgierigheid' om hiermee aan de slag te gaan.

De onderstaande boekhoofdstukken bieden inspiratie om leerlingen te begeleiden bij het stellen van vragen, door goede gesprekken te voeren en creativiteit te stimuleren.

Voorbeelden uit de praktijk:

Voorbeeld 1.1voorbeeld 1.2

Stap 22. Hypothese vormen

Bij het vormen van een hypothese is correct brongebruik van groot belang. Nadenken over de betrouwbaarheid en juistheid van bronnen stimuleert daarnaast kritisch denken. Hierbij kan de CARS methode helpen. Stel bij iedere bron de volgende vragen:

  • Is de bron betrouwbaar [Credible]?
  • Is de bron juist [Accuracy]?
  • Is de bron redelijk [Reasonable]?
  • Biedt de bron voldoende ondersteuning [Support]?

Stap 33. Onderzoeksplan maken en uitvoeren

Onderstaande materialen zijn ontwikkeld voor het basisonderwijs, maar kunnen ook inspiratie geven voor het voortgezet onderwijs:

  • Werkblad & oefening eerlijk onderzoek - Hulpmiddelen om een eerlijk onderzoek op te zetten. In een eerlijk onderzoek verandert slechts één aspect en blijven de andere aspecten hetzelfde, om zo te kunnen ontdekken waar verandering uit voortkomt.
  • Werkblad & instructieblad onderzoeksplan - Hulpmiddelen bij het maken van  een onderzoeksplan
  • Voorbeelden onderzoeksplannen - Diverse voorbeelden van onderzoeksplannen die je direct in de klas kunt uitvoeren (PO)
  • Vragenlijst of interview - Resultaten kunnen op verschillende manieren worden verzameld, bijvoorbeeld door een vragenlijst of interview. Dit overzicht helpt te bepalen wanneer een vragenlijst of interview geschikt is en beschrijft hoe deze uit te voeren.

In het boekhoofdstuk 'Nieuwsgierig door observeren' vind je handvatten om met je leerlingen te oefenen met observeren, wat relevant is bij het uitvoeren van het onderzoeksplan.

Op bioplek.org vind je allerlei practica en onderzoeken voor biologie (VO) om in de klas mee aan de slag te gaan.

Voorbeelden uit de praktijk:

Voorbeeld 4.1Voorbeeld 4.2

Stap 44. Resultaten analyseren en concluderen

Onderstaande materialen zijn ontwikkeld voor het basisonderwijs, maar kunnen ook inspiratie geven voor het voortgezet onderwijs:

Stap 55. Rapporteren over onderzoeksresultaten en -proces

Onderstaande materialen zijn ontwikkeld voor het basisonderwijs, maar kunnen ook inspiratie geven voor het voortgezet onderwijs:

Voorbeelden uit de praktijk:

voorbeeld 5.1Voorbeeld 5.2