Boekpresentatie De Rode Paus!
Op 12 april 2021 heeft dr. Vefie Poels, adjunct-directeur van het KDC, haar biografie over kardinaal Willem van Rossum (1854-1932) aangeboden aan bisschop Gerard de Korte van Den Bosch. Van Rossums uitzonderlijke levensgeschiedenis - van wees uit Zwolle tot hoge curieprelaat in Rome - werpt een fascinerend licht op de geschiedenis van de kerk en de Romeinse curie aan het eind van de negentiende eeuw tot ver in het Interbellum. Hij was de grote strateeg achter de wereldwijde missie van de rooms-katholieke kerk.
De indrukwekkende carrière van deze pater redemptorist in het Vaticaan verliep niet zonder slag of stoot, want de directe en principiële Noord-Nederlandse katholiek botste regelmatig met de flamboyante en flexibele Italianen. Van Rossum leerde zich als buitenstaander echter prima te handhaven. Hij werd in 1911 de eerste Nederlandse kardinaal na de Reformatie en in 1918 het hoofd van het missiedepartement, met als officiële titel Prefect van de Congregatie de Propaganda Fide. Dit was een van de hoogste posten in het Vaticaan, waardoor Van Rossum bekend kwam te staan als ‘de rode paus’.
Van Rossum ontpopte zich als een groot organisator en strateeg. Hij concentreerde de talrijke missie-initiatieven in Rome en doorbrak de nationalistische greep op de verspreiding van het katholieke geloof. Hij combineerde een conservatieve opvatting van de kerkelijke leer met een vooruitziende blik op de ontwikkeling van de kerk in de missie. In een vroeg stadium bouwde hij er een inheemse hiërarchie op. Hierdoor zorgde Van Rossum voor continuïteit in de kerk in de naoorlogse dekolonisatiegolf. Ondertussen analyseerde hij vlijmscherp de organisatorische misstanden in de Vaticaanse curie, die nu nog steeds actueel zijn.
Deze intrigerende biografie is gebaseerd op zorgvuldig onderzoek in talrijke archieven, waaronder de collecties in het Vaticaan en het KDC. Deze biografie laat tevens zien hoe de Nederlandse kerkprovincie geïntegreerd raakte in de wereldkerk en hoe de status van de Nederlandse katholieken steeg dankzij deze kerkvorst.
Een interview van Stijn Fens met de auteur is te bekijken op het KDC YouTube kanaal: https://www.youtube.com/user/KDCNijmegen/
Vefie Poels, De rode paus. Biografie van Willem van Rossum CSsR (1854-1932) (Nijmegen: Valkhof Pers, 2021), ISBN 978 90 5625 525 1, Omvang 736 blz. geïllustreerd, prijs €39,50.
