Tholens, C.J.A.
Archiefnummer: 791
Archiefnaam: THOL
Sector: Kerkelijk en godsdienstig leven
Soort archief: Persoonsarchief
Datering: 1960-1994
Voor inzage toestemming aanvragen via de archivaris
Ten geleide
C.J.A. Tholens (1913-2011)
Cornelis Josephus Antonius (“Cees” of “Kees”) Tholens werd geboren te Amsterdam op 30 augustus 1913 als zoon van architect J.P. Tholens – bouwer van scholen en kerken- en pianiste/violiste M. Verheyen in een uitgesproken katholiek gezin. Hij studeerde achtereenvolgens bij de Paters Jezuiëten te Amsterdam en het Klein Seminarie Hageveld. Hierna trad hij in bij de Benedictijnen in Oosterhout. In 1940 werd hij tot priester gewijd.
In 1945 kreeg Tholens de opdracht tot stichting van de nieuwe Benedictijnerabdij in de Achterhoek, de latere St. Willibrordabdij Slangenburg in de buurt van Doetinchem. In de periode 1948-1952 bouwden de monniken zelf hun abdij naar een ontwerp van vader Tholens. In 1954 vond de wijding van Tholens als eerste abt van de Slangenburg en hij kreeg de naam Dom Prosper Cornelis Tholens.
De bijnaam ‘de rode abt’ verkreeg hij omdat hij zich niet geheel tegen de PvdA en VARA keerde. In zijn functie als abt heeft hij zich al intensief bezig gehouden met oecumene en dialoog met andere godsdiensten. Na Vaticanum II in 1962 stimuleerde abt Tholens de jonge monniken naar de universiteit te gaan. Later besloten deze jonge monniken de abdij te verlaten: zij wilden een ruimere betekenis geven aan hun monnik-zijn door een functie in het openbare leven uit te oefenen. Het betekende een breuklijn in het leven van vader abt Tholens.
In 1968 organiseerde het Aide Inter-Monastères (A.I.M.) – een breed secretariaat t.b.v. de dialoog van benedictijner monniken in Azië, Afrika en Zuid-Amerika waarvan Tholens een van de initiatiefnemers was – haar eerste panaziatische congres in Bangkok. Dit congres betekende een omschakeling in het leven van Tholens. Op uitnodiging van de Engelsman Bede Griffiths – die hij tijdens dit congres ontmoette – verbleef hij in 1970 een paar weken in de christelijke ashram (kleine gemeenschap van contemplatieve mannen en vrouwen) in Tanil Nadu, India. Terug in Nederland zag hij het traditionele Benedictijnse kloosterleven al niet meer zitten, maar hij probeerde het nog wel. Op 11 april 1972 legde Tholens echter zijn functie als abt neer zodat in de abdij iets nieuws kon gebeuren.
In de periode 1972-1976 verbleef hij in de ashram Saccidananda van Griffiths en legde zich toe op het hindoeïsme en boeddhisme, zoekend naar de link tussen oosterse religies en het christendom. Vanuit de ashram bezocht hij studieweekenden over het hindoeïsme en er was een ontmoeting met de Dalai Lama.
In 1976 keerde hij terug in Amsterdam. Tholens was sindsdien een pleitbezorger van de ontmoeting met de oosterse religies, juist met het oog op een intenser beleven van de eigen, westerse denk- en geloofswijze. Hij verzorgde als “stadsmonnik” in eenvoudig burgerkostuum vele meditaties, lezingen en voordrachten met speciale aandacht voor niet-christelijke godsdiensten in binnen- en buitenland. Hij publiceerde o.a. Teksten om bij stil te staan bijeengebracht uit Oost en West (1984), Zuidspiegel van de stilte (1987), Kroniek van een monnik (verslag van zijn reizen en ontmoetingen met al die mensen die hem inspireerden, 1988), Dromen, denken, geloven en bidden met de mensheid (1990). Verder werkte hij mee aan vele publicaties, nam hij deel aan vele congressen, leidde studiegroepen van o.a. het Nederlands Gesprekscentrum en was hij kernlid van de Nederlandse sectie van de World Conference Religions on Peace.
In 1987 verbleef Tholens 4 maanden als kluizenaar in Panzano, Italië. Tholens was toen bijna 75 jaar, maar nog altijd actief. Tussen 1995 en 2005 woonde hij permanent in Italië, verzorgd door de Italiaanse Antonieta Sarina.
Toen Tholens 92 was, zocht hij naar een plaats in Nederland om zijn laatste levenstijd door te brengen. Het werd huize Rosa in Nijmegen, waar hij van 2005 tot 2007 woonde. Daarna woonde hij tot zijn overlijden in februari 2011 in het kloosterverzorgingshuis Zuiderhout in Teteringen. Hij werd begraven op het kloosterkerkhofje van de St. Willibrordsabdij Slangenburg bij Doetinchem.
Bronnen: Inventarisnummers 167, 175, 178, 181, 188, 325, 396, 511-525
Literatuur van en over C.J.A. Tholens kunt u vinden in RUQuest.
KDC – Knipselcollectie
De knipselcollectie van het KDC bevat naast knipsels uit dag- en weekbladen diverse andere vormen van min of meer losbladige informatie, zoals persberichten van het Algemeen Nederlands Persbureau (ANP), overlijdensberichten, fotokopieën uit bio- en bibliografische naslagwerken enz. De knipsels over C.J.A. Tholens zijn beschikbaar in de studiezaal van het KDC.
KDC – Beeld en Geluid
De collectie Beeld en geluid kunt u doorzoeken via de Catalogus van het KDC. Door te zoeken op ‘Tholens, C.J.A.’ vindt u het bedoelde materiaal.