Stichting Missie Verkeersmiddelen Actie
Archiefnummer: 981
Archiefnaam: MIVA
Sector: Kerkelijk en godsdienstig leven
Soort archief: Instellingsarchief
Datering: (1926) 1935-1995
Ten geleide[1]
Stichting Missie Verkeersmiddelen Actie ((1926) 1935-1995)
De Missie Verkeersmiddelen Actie (MIVA) houdt zich bezig met de aanschaf en het onderhoud van vervoermiddelen voor missionarissen in ontwikkelingslanden. In 1935 werd de MIVA opgericht door Harry Verhulst en Pierre Cuijpers, toen bekende sportvliegers. Zij hadden bij het in leven roepen van deze stichting het Duitse voorbeeld van pater Paul Schulte voor ogen. In Duitsland genoten zowel Paul Schulte als de MIVA een warme belangstelling, iets wat de beide oprichters Verhulst en Cuijpers aanmoedigde om een dergelijke instelling in Nederland te realiseren. Daarnaast kenden missieactiviteiten in Nederland een ongekende bloei tijdens het interbellum en zagen veel missieverenigingen het levenslicht.
Maar hoewel de tijd en omstandigheden gunstig waren, kende de MIVA geen gemakkelijke start. Ten eerste omdat zij niet op steun van het episcopaat kon rekenen. Ten tweede omdat plaatselijke afdelingen van het Genootschap van de Voortplanting van het Geloof eerder bestonden en derhalve het monopolie hadden op missie-acties. Na diverse contacten en een gesprek met mgr. T.M.P. Bekkers, algemeen secretaris van de Priestermissiebond, in 1948 en door toedoen van kardinaal De Jong in 1949 veranderde het een en ander ten gunste van de MIVA. Er kwamen bestuurs- en statutenveranderingen in 1949, waardoor de MIVA erkend werd als landelijke missionaire organisatie. Daarbij kreeg de MIVA bisschoppelijke goedkeuring op 31 maart 1950. Maar hoewel de MIVA de naam van lekenorganisatie enigszins verloor, bleef zij een zekere weerstand binnen katholiek Nederland ervaren. Toen de MIVA in 1960 echter goedkeuring kreeg van het episcopaat voor het houden van een jaarlijkse kerkdeurcollecte, kwam een meer gericht beleid van de grond en was de MIVA als organisatie ‘volgroeid'.
Naast projecten in de regio Indonesië met Nederlandse missionarissen werden ook elders projecten op gang gebracht met landeigen priesters om zo de ontwikkeling van jonge kerken meer te stimuleren. Deze acties berustten op een stabiele basis van inkomsten door structurele, succesvolle acties. Zo werd vanaf 1960 een jaarlijkse loterij georganiseerd, vond vanaf 1961 ieder jaar een kerkdeurcollecte plaats en kwam in 1968 een derde actie van de grond: de hulp-rijbewijzen actie, later voortgezet als de actie "Snelle Hulp". Deze acties maakten een vast onderdeel uit van de inkomsten van de MIVA.
Wat projecten en propaganda betreft, werd vanaf het begin van de jaren zestig ook een meer gerichte koers aangehouden. Tot diep in de jaren tachtig heeft dit beleid gezorgd voor een continuïteit en stabiliteit van projecten en activiteiten. Om meer hulp te bieden in structurele zin ging de MIVA participeren in andere instellingen, richtte eigen dochterstichtingen op, nam langlopende projecten aan en ging zich ook richten op hulp in het onderhouden van geschonken voertuigen.
Zo werd de MIVA lid van de Werkgroep Landen in Ontwikkeling (1965) en de Nederlandse Missieraad (1967). De MIVA nam binnen deze raad zitting in het Algemeen Bestuur, de Werkgroep Publiciteit en het Overlegorgaan van de Nederlandse Missieraad met de KRO. Daarnaast werd de MIVA in 1979 lid van CEBEMO (Katholieke Organisatie voor medefinanciering van Ontwikkelings-programma's). Ook organiseerde de MIVA, in samenwerking met Kontakt der Kontinenten, een autopechcursus voor praktisch alle missionarissen. In 1986 is in het verlengde hiervan de Stichting MIVA Derde Wereld Garages opgericht. Verder werd een commissie Publiciteit in het leven geroepen (1967) en zagen in 1975 twee dochterstichtingen het levenslicht: de Stichting Vervoermiddelen Catechisten en de Stichting Missieluchtvaart. In dezelfde tijd werden ook pogingen ondernomen om een MIVA Amerika op te richten, maar contacten verliepen moeizaam en werden uiteindelijk in 1987 geminimaliseerd. De MIVA deed mee aan de landelijke actie "Kom over de Brug" in 1972 en de Stichting Motoren rijden voor Motoren kon ook sinds haar oprichting in 1985 jaarlijks op steun van de MIVA rekenen.
In de jaren '80 en '90 werden de MIVA, en vele andere charitatieve instellingen, gedwongen om actiever aan fondsenwerving en naamsbekendheid te doen. Door een terugtredende overheid kwamen problemen "dichtbij huis" eerder in de aandacht; de zorg voor de eigen leefomgeving kreeg in de samenleving meer aandacht. Een meer actieve fondsenwerving werd noodzakelijk en derhalve verscheen de MIVA op verschillende manifestaties zoals het Wereldfestival van Missie en Jongeren, de Katholieke Jongerendag, de Acht Mei manifestatie en Festival Mundial en kwam de actie "Doe iets voor een fiets" van de grond. Hoewel in de jaren ‘90 veel fusies hebben plaatsgevonden tussen charitatieve instellingen, bleef de MIVA zelfstandig.
In de eerste tientallen jaren waren Indonesië en Brazilië de concentratielanden. Daar gaat ook in 2013 nog de meeste hulp naar toe. Andere landen in Afrika, Azië en Latijns-Amerika volgden. Vanuit een klein kantoor wordt structurele transportondersteuning gegeven aan meer dan honderd bisdommen over de gehele wereld.
[1] E.Blommaert (red.), Overbrug die afstand. 50 jaar MIVA-Verkenningen, (Breda, 1985)
Literatuur van en over de Stichting Missie Verkeersmiddelen Actie of MIVA kunt u vinden in RUQuest.
KDC – Beeld en Geluid
De collectie Beeld en geluid kunt u doorzoeken via de Catalogus van het KDC. Door te zoeken op ‘MIVA’ vindt u het bedoelde materiaal.