Bommel, C.R.A. van
Archiefnummer: 1116
Archiefnaam: BOML
Sector: Kerkelijk en godsdienstig leven
Soort archief: Archivalia van persoon
Datering: (1791) 1805-1864 (1972)
Ten geleide
Cornelius Richardus Antonius van Bommel (1790-1852) = Mgr. lévêque de Liège = een Huisvader
Cornelius van Bommel werd geboren te Leiden. Hij volgde de priesteropleiding in college Borgh bij Munster (D.), dat geleid werd door na de Franse revolutie uitgeweken Franse priesters en werd in 1816 in Munster tot priester gewijd. Terug in Nederland kocht hij samen met anderen uit eigen middelen de buitenplaats Hageveld en stichtte daar een klein-seminarie voor het aartspriesterdom Holland en Zeeland. De Nederlandse bisschoppelijke hiërarchie was nog niet hersteld. Het seminarie werd echter in 1825 opgeheven als gevolg van de schoolpolitiek van Koning Willem I. Hij weigert de benoeming tot regent van het door de staat gestichte Collegium Philosophicum. Dit is het begin van een lange schoolstrijd waarin hij de belangen van de kerk verdedigt maar het respect van de koning behoudt - onder zijn invloed werden de klein-seminaries in 1829 weer toegestaan. Het blijkt vooral als Willem I niet verhindert dat hij in hetzelfde jaar bisschop van Luik wordt, een jaar voor de Belgische afscheiding. Zijn denkbeelden over het onderwijs, die hij ook op verzoek van de koning op schrift stelde en die vooral in Noord Nederland tegenstand opriepen, waren een factor in de afscheiding van 1830.
Hij organiseerde het bisdom, dat sinds 1808 geen vaste bestuurder had gehad, opnieuw. Hij had oog voor de sociale misstanden in het opkomende industriegebied, maar ook hier had het onderwijs zijn allereerste aandacht. Hij stichtte scholen, w.o. het klein-seminarie Rolduc en was medeoprichter van de Leuvense Universiteit in 1834. In zijn Exposé des vrais principes sur l'Instruction (1841) verdedigde hij het vrije, bijzonder onderwijs, gesubsidieerd door de staat die hij het recht ontzegde zelf scholen te leiden. De katholieken hebben daarom in België lang de stichting van staatsscholen tegengehouden, totdat de liberalen het pleit wonnen. Hoewel door de afscheiding aan Belgische zijde terechtgekomen bleef zijn belangstelling voor Noord-Nederland bestaan. Hij verdedigde in 1840 zijn Hageveld tegen een aanval van Siegenbeek.
Mgr. Van Bommel overleed in 1852 te Luik.
Bron: KDC-Knipselcollectie
Literatuur van en over Cornelius Richardus Antonius van Bommel = Mgr. lévêque de Liège = een Huisvader kunt u vinden in RUQuest.
- Biografie via Biografisch portaal van Nederland en KDC-Knipselcollectie.
- Bibliografie in Bibliografieën Katholiek Documentatie Centrum.
KDC - Knipselcollectie
De knipselcollectie bevat naast knipsels uit dag- en weekbladen diverse andere vormen van min of meer losbladige informatie, zoals persberichten van het Algemeen Nederlands Persbureau (ANP), overlijdensberichten, fotokopieën uit bio- en bibliografische naslagwerken enz. De knipsels over C.R.A. van Bommel zijn beschikbaar in de studiezaal van het KDC.
KDC – Beeld en Geluid
De collectie Beeld en geluid kunt u doorzoeken via de Catalogus van het KDC. Door te zoeken op ‘Bommel, C.R.A. van’ vindt u het bedoelde materiaal.