Hulporganisaties Militair Ordinariaat
Archiefnummer: 842
Archiefnaam: HMO
Sector: Caritas en maatschappelijk werk
Soort archief: Archivalia van instelling
Datering: 1974-1992
Voor inzage toestemming aanvragen via de archivaris
Het archief bevat vooral de onvolledige serie vergaderstukken van het bestuur.
Ten geleide
Hulporganisaties Militair Ordinariaat (1974-1992)
Tot de hulporganisaties van het Ordinariaat voor de Nederlandse Strijdkrachten behoorden: de Stichting Nationaal Katholiek Thuisfront (NKT), opgericht 29 september 1946; de kerkelijke instelling Centrale [van] Katholieke Militaire Tehuizen (CKMT), opgericht 4 juli 1947; de Stichting tot Steun aan het RK Vormingswerk voor Militairen, opgericht 5 juni 1974. Deze drie organisaties hadden een gelijk doel, namelijk het welzijn van de militairen. Maar hoewel de hoofdaalmoezeniers in alle drie besturen zitting hadden en ook bestuursleden over en weer waren afgevaardigd "vocht" ieder bestuur primair voor de eigen zaak en was er van coördinatie nauwelijks sprake. In 1965 legde de vicarius castrensis, de legerbisschop, aan de drie besturen de vraag voor te bekijken hoe het werk van de drie organisaties beter in het Militair Vicariaat (militair bisdom) zou kunnen worden geïntegreerd. In 1974 kreeg een reorganisatie zijn beslag: de drie organisaties bleven weliswaar zelfstandige organisaties met ieder hun eigen statuten en eigen administratie maar zij kwamen onder één bestuur en kregen één geïntegreerd centraal bureau.
Het bestuur van de drie Hulporganisaties Militair Vicariaat (HMV) stond vanaf 1974 onder voorzitterschap van de legerbisschop, kardinaal Willebrandts en telde verder zeven bestuursleden, die dit werk "pro deo" verrichtten. De uitvoering van het beleid berustte bij de directeur, de heer J.C.L. Moers. Deze hield kantoor op het Centraal Bureau aan de Linnaeuslaan 2 te Utrecht. Daar werd de administratieve ondersteuning voor de diverse activiteiten van de drie hulporganisaties gecoördineerd.
Als gevolg van een wijziging in de organisatie van de Raad van het Militair Vicariaat dienden de statuten van de drie hulporganisaties te worden aangepast. Op 27 november 1984 werden voor notaris J.P. Eldering te Zeist de akten verleden waarbij de statuten van de drie hulporganisaties geheel nieuw werden geredigeerd. De voornaamste wijziging betrof het voorzitterschap in de diverse besturen. Deze wordt met ingang van 1985 niet meer ambtshalve door de legerbisschop vervuld.
Per 21 juli 1986 is door Paus Johannes Paulus II het militair vicariaat omgevormd tot militair ordinariaat. Het ordinariaat heeft binnen de Nederlandse Kerkprovincie een grotere zelfstandigheid dan het vicariaat. Juridisch is het militair ordinariaat gelijkgesteld met de bisdommen; het ordinariaat kent een eigen statuut, vastgesteld door de Apostolische Stoel. De vormwijziging in ordinariaat was nodig om een voor deze tijden meer bruikbare rechtsregeling te scheppen, die daardoor werkdadiger en doeltreffender kan zijn. Per 1 februari 1991 legde J.C.L. Moers zijn functie als directeur neer en werd opgevolgd door B. Gerritsen.
Bronnen:
- Jaarverslagen over 1975-1990, pl.nr. 14;
- Notitie over het ontstaan, de werkwijze en de doelstelling van de hulporganisaties van het Militair Vicariaat (HMV), z.j., pl.nr. 34
Literatuur van en over het Militair Ordinariaat kunt u vinden in RUQuest.