Bruning, H.J.

Archiefnummer: 665
Archiefnaam: BRUN
Sector: Cultuur en recreatie
Soort archief: Persoonsarchief
Datering: 1926-1983

Voor inzage toestemming aanvragen via de archivaris

Plaatsingslijst (pdf, 2,9 MB) vernieuwd oktober 2018


Ten geleide
H.J. Bruning (1900-1983)
Henri Bruning werd op 10 juli 1900 geboren te Nijmegen. Hij behoorde tussen de wereldoorlogen als dichter en essayist tot de vooruitstrevende top van de katholieke Nederlandse literatuur. In zijn kritiek op het verval van het klerikale christendom was hij verwant aan Ernest Michel, maar de literaire kwaliteit van zijn werk was veel groter. Zij behoorden tot de vooroorlogse katholieke protestbeweging en waren in dit opzicht voorlopers van de kerkvernieuwing van het Tweede Vaticaans concilie en daarna. Bruning verkeerde in de kring van Pieter van der Meer de Walcheren en was de enige katholieke Nederlandse schrijver van internationaal formaat. In tegenstelling tot Anton van Duinkerken die de traditie en het triomferende katholicisme belichaamde was hij daar juist fel tegen gekant en stelde er een kritisch, persoonlijk en verinnerlijkt geloof tegenover. Dit maakt zijn keuze voor fascisme en vooral nationaal-socialisme, dat toch in alles tegenover de waarden stond die hij vertegenwoordigde, moeilijk te begrijpen. Zijn verwantschap met de Groot-Dietsche gedachte, waarvoor hij mogelijkheden zag in de nieuwe Duitse orde, speelde een rol maar het blijft onbegrijpelijk dat hij dacht de vulgaire NSB van binnenuit in zijn geest te kunnen hervormen. In psychologisch opzicht speelde misschien zijn opvatting mee dat alleen een verworpen christendom het juiste was. Een andere factor was zijn afkeer van de liberaal-kapitalistische politiek die voor velen het bestaansminimum betekende en via de RK. Staatspartij gesteund werd door de kerk.
Na de oorlog kreeg hij een publikatieverbod, wat controverse opriep en in 1954 weer werd opgeheven. Tegen zijn publicaties daarna werd ook weer geprotesteerd en hij raakte geïsoleerd. Bruning overleed, bijna totaal vergeten, op 17 januari 1983 te Nijmegen. Toch vergeleek historicus Rogier hem al in 1953 met groten in het christendom als Savonarola en Bloy. Lang na de oorlog kwamen weer enkelen, bijvoorbeeld Gerard Knuvelder en later Adriaan Venema, voor hem op vanwege de hoge literaire kwaliteit van zijn werk, zonder zijn politieke keuze te vergoelijken.
Bron: KDC Knipselcollectie

Literatuur van en over Henri Bruning kunt u vinden in RUQuest.
- Biografie en bibliografie via Biografisch portaal van Nederland.

KDC – Knipselcollectie
De knipselcollectie van het KDC bevat naast knipsels uit dag- en weekbladen diverse andere vormen van min of meer losbladige informatie, zoals persberichten van het Algemeen Nederlands Persbureau (ANP), overlijdensberichten, fotokopieën uit bio- en bibliografische naslagwerken enz. De knipsels over Henri Bruning zijn beschikbaar in de studiezaal van het KDC.

KDC – Beeld en Geluid
De collectie Beeld en geluid kunt u doorzoeken via de Catalogus van het KDC. Door te zoeken op ‘Bruning, H.J.’ vindt u het bedoelde materiaal. [DVD]