Wit, J.H.A.M. de
Archiefnummer: 1138
Archiefnaam: WITJ
Sector: Cultuur en recreatie
Soort archief: Persoonsarchief
Datering: z.j.
Ten geleide
J.H.A.M. de Wit (1898-1983)
Jacobus (Jacques) H.A.M. de Wit werd op 13 mei 1898 in Roosendaal geboren. Na de lagere school volgde hij een opleiding tot tekenleraar aan de Rijksnormaalschool voor Teekenonderwijzers in Amsterdam. Toen hij 19 jaar was, voelde hij een roeping tot het kloosterleven. Hij trad in bij de orde van de franciscanen. Na acht maanden ontdekte hij dat dit leven niet voor hem was. Hij vertrok naar Utrecht. Daar gaf hij tekenlessen en hij voerde vrije opdrachten uit. Van 1920 tot 1936 was hij in dienst van de edelsmederij van de gebroeders Brom, een gerenommeerd bedrijf van kerkelijk smeedwerk. [Zie het KDC-archief van de Edelsmidse Brom] Van 1936 tot ongeveer 1960 was hij freelancer voor J.L. Sträter, een gerenommeerd paramentenmaker. In 1948 fuseerde J.L. Sträter met Rietfort en Cox & Charles tot de Verenigde Paramenten-Ateliers. De Wit overleed op 29 oktober 1983.
Jacques de Wit heeft zich ontwikkeld tot een veelzijdig kunstenaar met een grote kennis van zaken en materialen. Bij de gebroeders Brom ontwierp hij vooral kerkelijk vaatwerk, maar ook hekjes en andere voorwerpen. Mede door zijn vakkundigheid kwam het bedrijf tot grote bloei. Bij J.L. Sträter ontwierp hij allerlei paramenten. Hij gebruikte heldere kleuren. Het borduurwerk werd rechtstreeks op het parament aangebracht of het overschreed de begrenzingen van de aurifriezen (brede banden aan de randen van een koorkap). Hij maakte gebruik van verschillende borduurtechnieken. Hierdoor werden zijn paramenten zelf een schilderstuk. Zijn eerste ontwerpen dateren al uit 1929. Zijn bekendste motief is een klein golvend lijntje, dat een wolk, een vlam of een rank moet voorstellen.
Daarnaast maakte Jacques de Wit veel getekende naaktstudies, maar hij ontwierp ook grote glas-in-loodramen. Hij ontwierp altaren en delen van kerkruimtes, maar ook serviesgoed en meubels. Hij was ook een goede schilder. Hij is een van de weinige mensen die in Nederland wandschilderingen hebben gemaakt. Één van zijn belangrijkste wandschilderingen was in het R.K. Ziekenhuis in Hilversum. In de laatste jaren van zijn leven ontdekte hij de schoonheid van mineralen en kristallen. Hiervan heeft hij soms magisch aandoende schilderijen gemaakt.
Jacques de Wit is lang een vergeten kunstenaar geweest. Hij had er vrede mee, zolang zijn werk als kunst zou worden ervaren. In werkelijkheid was hij een belangrijke kunstenaar. Hij had zich een grote kennis van kunststijlen eigen gemaakt. In zijn werk komen de invloeden van verschillende kunststijlen terug. Zijn werk kreeg hierdoor een modern uiterlijk. Hij ontwierp niet alleen voor de Nederlandse markt, maar ook voor de rest van de wereld.
Bronnen:
- Utrechtsch Dagblad, C.A.S.: “Een fraaie muurschildering”, 1 mei 1935.
- Gooi en Eembode, Ja. P. Koenraads: “Tijdloze kunst van Jac. De Wit”, 21 september 1972.
- De Gooi- en Eemlander, NN: “Voor Jacques de Wit begint het leven bij 72”, 23 januari 1971
- Marike van Roon: “Goud, zilver & zijde. Katholiek textiel in Nederland 1830-1965”. Proefschrift Leiden 2010. Walburg Pers, Zutphen
- Rijksbureau voor Kunsthistorische Documentatie_Jacques de Wit
- Biografie via Biografisch portaal van Nederland_Jacques de Wit
KDC – Knipselcollectie
De knipselcollectie van het KDC bevat naast knipsels uit dag- en weekbladen diverse andere vormen van min of meer losbladige informatie, zoals persberichten van het Algemeen Nederlands Persbureau (ANP), overlijdensberichten, fotokopieën uit bio- en bibliografische naslagwerken enz. De knipsels over J.H.A.M. de Wit zijn beschikbaar in de studiezaal van het KDC.
KDC – Beeld en Geluid
De collectie Beeld en geluid kunt u doorzoeken via de Catalogus van het KDC. Door te zoeken op ‘Wit, J.H.A.M. de’ vindt u het bedoelde materiaal.