Poell, L.J.J.M.
Archiefnummer: 240
Archiefnaam: POEL
Sector: Stands- en vakorganisaties
Soort archief: Persoonsarchief
Datering: 1896-1928
Ten geleide
L.J.J.M. Poell (1872-1937)
Lambert J.J.M. Poell werd op 22 maart 1872 te 's-Hertogenbosch geboren. Hij studeerde aan het St. Josephs' College te Weert en de seminaries van het bisdom ‘s Hertogenbosch, om in 1895 tot priester gewijd te worden. Van 1896 tot 1898 was hij assistent in de parochie Heikant in Tilburg en van 1898-1904 was hij kapelaan te Woensel.
Lambert Poell was een van de pioniers van de katholieke sociale beweging. Geïnspireerd door de encycliek Rerum Novarum (1891) was hij een van de eerste en weinige priesters die de christelijke sociale leer propageerden door middel van lezingen en cursussen, voor het eerst in 1900 gebundeld als Leergang over het maatschappelijk vraagstuk. In overeenstemming met de leer van Rerum Novarum vertegenwoordigde hij de corporatieve gedachte en richtte zich op zowel werkgevers als arbeiders. Later verscheen Sociale cursus, vragen en antwoorden (Tilburg, 1906). Dit praktisch handboek voor de arbeidersbeweging beleefde tot 1922 13 herdrukken en was zeer populair. Hij werd gesteund door de Bossche bisschop, mgr. W. van de Ven, die hem vrijstelde om de katholieke Tilburgse textielarbeiders te verenigen, dit om te kunnen concurreren met het neutrale Unitas. Daarvoor werd in 1905 de Diocesane Textielarbeidersbond St. Severus opgericht. Ook in het aartsbisdom Utrecht was Poell betrokken bij de oprichting van een dergelijke bond. Uit het samengaan van beide bonden ontstond in 1910 de Nederlandsche R.K. Textielbond St. Lambertus waar hij tot 1915 geestelijk adviseur was. [Zie het KDC-archief van de Nederlandse Katholieke Kleding- en Textielarbeidersbond Sint Lambertus] Ook was hij oprichter en redacteur van het vakblad van St. Lambertus, Het Hoog-Ambacht.
Hij streefde naar samenwerking met Unitas en naar internationale katholieke samenwerking van textielarbeidersbonden maar kon dit niet verwezenlijken. Hij liep voorop met kritiek op sociale misstanden in een, vaak herdrukte, rede gehouden te Breda in 1907, Verdiende ellende? (Tilburg, 1908). Ook op veel andere terreinen was Poell een stuwende kracht, bijv. bij het initiatief tot een Groene-Kruisvereniging in Eindhoven en de opvang van Belgische vluchtelingen in 1914. Hij was de eerste president van de Nederlandse RK Esperantistenbond.
In 1915 werd hij benoemd tot pastoor te Gemert. Hier schreef hij: Gemert in den Franschen tijd, 1794-1813; De Duitsche ridders te Gemert. Lambert Poell overleed op 7 januari 1937 te Gemert.
Literatuur van en over L.J.J.M. Poell kunt u vinden in RUQuest.
- Biografie in Biografisch portaal van Nederland
- Bibliografie in Bibliografieën Katholiek Documentatie Centrum.
KDC – Knipselcollectie
De knipselcollectie bevat naast knipsels uit dag- en weekbladen diverse andere vormen van min of meer losbladige informatie, zoals persberichten van het Algemeen Nederlands Persbureau (ANP), overlijdensberichten, fotokopieën uit bio- en bibliografische naslagwerken enz. De knipsels over L.J.J.M. Poell zijn beschikbaar in de studiezaal van het KDC.
KDC – Beeld en Geluid
De collectie Beeld en geluid kunt u doorzoeken via de Catalogus van het KDC. Door te zoeken op ‘Poell, L.J.J.M.’ vindt u het bedoelde materiaal.