Rutten, F.J.T.

Archiefnummer: 811
Archiefnaam: RUTT
Sector: Onderwijs en wetenschappen
Soort archief: Persoonsarchief
Datering: 1945-1966

Voor inzage toestemming aanvragen via de archivaris

Plaatsingslijst (pdf, 251 kB)
Zie ook: H.W. Jenniskens, 'Inventaris van het archief van prof.dr. F.J.Th. Rutten, directeur psychologisch laboratorium (1945-1962)' (Faculteit Sociale Wetenschappen/Nijmegen 1982) (betreft inv.nrs. 1-1163)

Prof. F.J.T. Rutten (1899-1980) in zijn kamer in het Psychologisch Instituut aan de Berg en Dalseweg te Nijmegen

Ten geleide
Frans Joseph Theo Rutten (1899-1980)
Rutten werd geboren te Schinnen (L.). Hij studeerde in Utrecht Nederlandse letterkunde en Wijsbegeerte, hoofdvak psychologie en tevens in Leuven Germaanse filosofie. Hier promoveerde hij in 1929 summa cum laude op Felix Timmermans. Een jaar later promoveerde hij ook (cum laude) in Utrecht met Psychologie der waarneming, een studie over gezichtsbedrog. Van 1932 tot 1948 was hij hoogleraar in Nijmegen met als opdracht ‘empirische en toegepaste zielkunde, i.h.b. ten behoeve van de opvoedkunde.’ Hij bouwde hier het Psychologisch laboratorium op. W. Vijftigschild was hiervan in de jaren '50 waarnemend directeur. Rutten's inaugurale rede Nieuwe gezichtspunten in de methodiek der experimentele psychologie toonde reeds het belang van het experiment voor de psychologie. Voor het Instituut voor Doven in St. Michielsgestel had deze inslag praktische resultaten. In deze periode richtte hij o.m. het Paedologisch Instituut en de Katholieke Vereniging voor Geestelijke Volksgezondheid op. In de zogenoemde Nijmeegse opvatting van de psychologie gingen kunst en wetenschap, inspiratie, scherpe observatie en experimentele toetsing samen. Liever een gewone psychologie dan verklaringen uit het onbewuste, dat toch raadsel blijft. Hij was ook betrokken bij de Beroeps-classificatiecommissie, die werkte op basis van observatie. In 1944 was het Psychologisch Laboratorium verwoest, maar na de oorlog werd er in korte tijd een nieuw gebouwd, het Witte Huis op de Berg en Dalseweg.
In 1948 werd hij minister van Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen in het eerste kabinet Drees, waarvoor hij de Nijmeegse Universiteit met pijn verliet. Maar in 1952 kwam hij terug met de nieuwe leeropdracht ‘algemene empirische psychologie, sociale psychologie en bedrijfspsychologie waaronder begrepen de inleiding tot de psychologie’. In deze tweede periode werd de psychologie verzelfstandigd én gedifferentieerd. Collega’s van Rutten die deelgebieden ontwikkelden waren Calon, Prick, Buytendijk, Strasser en Fortmann. In 1979 werd voor de derde keer een nieuw Psychologisch Laboratorium geopend. Dit was opgericht met de hulp van collega Kremers. In hetzelfde jaar ging Rutten met emeritaat. Een jaar later overleed hij.
Bron: Herdenkingsrede door prof. dr.Th. Bezembinder, KDC knipselcollectie.

Literatuur van en over F.J.Th. Rutten kunt u vinden in RUQuest.
- Biografie via Biografisch portaal van Nederland

KDC - Knipselcollectie
De knipselcollectie bevat naast knipsels uit dag- en weekbladen diverse andere vormen van min of meer losbladige informatie, zoals persberichten van het Algemeen Nederlands Persbureau (ANP), overlijdensberichten, fotokopieën uit bio- en bibliografische naslagwerken enz. De knipsels over F.J.T. Rutten zijn beschikbaar in de studiezaal van het KDC.

KDC – Beeld en Geluid
De collectie Beeld en geluid kunt u doorzoeken via de Catalogus van het KDC. Door te zoeken op ‘Rutten, F.J.T.’ vindt u het bedoelde materiaal.